Nieumiejętność skupiania uwagi jest nieprawidłowością działania mózgu, która może bardzo mocno ograniczać rozwój dziecka w szkole i poza nią. Często kojarzy się z nadpobudliwością i impulsywnością, przez co współżycie z takim dzieckiem wymaga wiele cierpliwości i zrozumienia. Te problemy powodują, że dzieci obdarzonone różnymi zdolnościami i talentami mogą ich nigdy nie wykorzystać.
ADHD charakteryzuje się występowaniem u dziecka trzech podstawowych objawów: problemów z koncentracją uwagi, nadpobudliwości ruchowej oraz impulsywności. U niektórych dzieci nie widzimy nadmiernej aktywności ruchowej, wtedy mówimy o zespole ADD (tylko deficyt koncentracji).
Dziecko z ADHD nie potrafi skupić się na jednej czynności przez dłuższy czas. Z ogromnym trudem przychodzi mu doprowadzanie zadań do końca. Łatwo się rozprasza. Jeżeli w pobliżu pojawią się inne osoby, obrazy lub dźwięki, natychmiast odrywają dziecko od wykonywanej pracy. Dziecko z ADHD może być tak pochłonięte swoimi myślami, że zapomina, co właściwie miało zrobić. Ma kłopoty z wykonywaniem złożonych instrukcji i organizowaniem pracy, zwłaszcza bez nadzoru. Często rozpoczyna zadania bez przeczytania instrukcji do końca. Nigdy nie wie, co było zadane jako praca domowa. Regularnie gubi swoje rzeczy. Nie uczy się na własnych błędach.
Trudnościom w skupianiu uwagi może towarzyszyć albo nadmierna bierność, albo wręcz przeciwnie -nadpobudliwość i impulsywność. U dziecka nadmiernie pasywnego (zespół „niebieskich migdałów”) typowe jest „bujanie w obłokach”, popadanie w zamyślenie („Dyzio Marzyciel”). Potrzebuje ono znacznie więcej czasu na rozpoczęcie zadania, a kiedy już rozpocznie, guzdrze się i ślamazarzy. Jego wyzwaniem jest zmobilizowanie się do wykonywania niechcianych zadań, brakuje mu też motywacji do ich zakończenia.
Inna postać ADHD to dziecko niespokojne, które nie potrafi usiedzieć dłużej na miejscu. Dlatego chodzi po klasie, wspina się na meble, wykonuje nerwowe ruchy rękami i nogami. Na lekcjach stwarza problemy - rozmawia, przeszkadza, zajmuje się wszystkim, tylko nie zajęciami. Swoją pracę wykonuje bez namysłu i pospiesznie. Typowe dla niego jest wykonywanie kilku rzeczy jednocześnie, ale rozpoczyna kolejne zadanie nie ukończywszy poprzedniego. Stąd w jego pracach występują liczne błędy, zeszyt jest pełen przekreśleń i bazgrołów. „Brykający tygrysek” nie potrafi kontrolować swoich reakcji i zawczasu przemyśleć konsekwencji swoich działań. Jego zachowaniem kierują silne impulsy, przez co angażuje się w niebezpieczne działania. Często pada ofiarą urazów lub wypadków, dlatego chodzi wiecznie podrapany i posiniaczony. Nie potrafi czekać na swoją kolej w grupowych sytuacjach, wtrąca się w rozmowy innych dzieci, przez co może nieumyślnie wchodzić w konflikty z rówieśnikami.
